Linkeroever: literaire droom aan de overkant van de stroom
Al vóór de Tweede Wereldoorlog had het stadsbestuur van Antwerpen, onder impuls van burgemeester Camille Huysmans, ambitieuze literaire plannen voor Linkeroever. In de jaren dertig kregen de nieuwe, brede lanen die aangelegd werden op opgehoogde poldergrond namen van bekende romanfiguren uit de Vlaamse middeleeuwse literatuur. Zo ontstonden onder andere de Beatrijslaan, Blancefloerlaan en Halewijnlaan (1938), gevolgd door de Esmoreitlaan en Gloriantlaan (1939).
De Beatrijslaan begint aan het Frederik van Eedenplein en loopt langs de Schelde in de richting van Burcht. Net voorbij het Galgenweel bevinden zich het gloednieuwe Forensisch Psychiatrisch Centrum Antwerpen en het Rode Kruis Opvangcentrum voor Asielzoekers. Toch is de laan voor de meeste Antwerpenaren vooral bekend om haar gezellige restaurantjes en de aanwezigheid van verschillende watersportclubs aan het Galgenweel, een overblijfsel van vroegere zandwinningsactiviteiten.
De legende van Beatrijs
De naam van de laan verwijst naar de beroemde middeleeuwse legende van Beatrijs, een jonge kloosterzuster die haar klooster verlaat om een werelds leven te leiden met haar rijke jeugdvriend. Samen krijgen ze twee kinderen. Wanneer hun geld op is, ziet Beatrijs zich genoodzaakt te gaan bedelen en zich te prostitueren om haar gezin te onderhouden.
Na veertien jaar keert ze toevallig terug in de buurt van haar vroegere klooster. Daar ontdekt ze dat niemand haar afwezigheid ooit heeft opgemerkt. De Heilige Maria, tot wie Beatrijs dagelijks bleef bidden, had haar gedaante aangenomen en al die jaren haar taken overgenomen. Beatrijs keert berouwvol terug, biecht haar zonden en de abt belooft voor haar kinderen te zorgen.
Een passage uit het originele werk vat de tragiek van haar verhaal treffend samen:
Ik kon ’t u niet gezeggen alles,
Hoe veel geluks ende ongevals
Uit der minne beken runnen.
Originele tekst van Hugo De Ridder, bewerkt door Ben Pottiez
Wist je dat?
Een mirakel met een feministische ondertoon
Hoewel de legende van Beatrijs uit de 14e eeuw stamt, bevat ze verrassend moderne thema’s. Beatrijs maakt een bewuste keuze om haar leven in het klooster achter zich te laten, uit liefde en verlangen naar wereldlijk geluk. Dat zij na jaren van armoede, prostitutie én moeder-zijn alsnog wordt vergeven, was in de middeleeuwse literatuur ongewoon mild en barmhartig. Het verhaal benadrukt het belang van trouw aan Maria, maar toont tegelijk een vrouw met een eigen wil en levenspad. In die zin wordt Beatrijs door sommigen vandaag beschouwd als een voorloper van vrouwelijke zelfbeschikking binnen een religieuze context.
Informatie
UIT
De Beatrijs legende
LOCATIE
Beatrijslaan 2
ZONE
BLANCEFLOER
MATERIAAL
Arduin
GEPLAATST
2012
Boek
BEKENDE ANTWERPENAAR
Kristien Hemmerechts
Auteur
Benieuwd?
Lees de tekst van Kristien Hemmerechts
in het boek ‘Citaat op Straat’.
