Gij weet dat er geen gelaat is waar gij binnen kunt als in uw huis

Axel Daeseleire - acteur - over het citaat van Paul van Ostaijen
Axel Daeseleire – Foto: Jonathan Ramael

Het citaat

De Paul van Ostaijenlaan (op straatnaamborden foutief met y gespeld) is een van de eerste straten die na Wereldoorlog II op Linkeroever werden aangelegd. De straat verbond de oude Sint-Annakerk, die toen nog in een put lag tussen bergen opgespoten zand, en de Beatrijslaan. Het is de straat met de typisch Ahornbomen of Esdoorn waarvan het blad de Canadese vlag siert.

De expressionistische dichter Paul van Ostaijen (1896-1928) kennen we allemaal door populaire gedichtjes als Mark groet ’s morgens de dingen en Gaston en zijn basson. En elke vijftigplusser heeft in zijn schooltijd zich wel eens met Melopee moeten inleven in de man die met  de kano onder de maan, op de lange rivier gedwee schuift naar zee.

Paul was een weinig gedisciplineerde student, hij werd zelfs van school gestuurd nadat hij geprotesteerd had tegen de bevoordeling van kinderen van Franstaligen en rijkelui. Tijdens de oorlog werd Van Ostaijen klerk op het stadhuis. Hij kleedde er zich provocerend als een dandy en was stamgast in menig café op de De Keyserlei.

Op 20-jarige leeftijd gaf hij in eigen beheer Music-hall, zijn eerste dichtbundel uit. Een jaar later werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie maanden omdat hij leuzen tegen kardinaal Mercier had gescandeerd. Om aan zijn celstraf te ontsnappen vluchtte hij naar Berlijn waar hij met zijn geliefde Emma Clément twee jaar doorbracht met kunst, drugs en seks in het avant-garde milieu. Daar schreef hij o.m. Bezette stad en de dichtbundel De feesten van angst en pijn die pas na zijn overlijden in 1928 zou gepubliceerd worden. De laatste jaren van zijn leven moest hij doorbrengen in een Waals sanatorium.

De Paul van Ostaijenlaan kreeg twee citaten, waarvan er een met  wegeniswerken verdween maar ondertussen werd vervangen. De Antwerpse Erfgoedcel had een lijst van vijf mogelijke citaten opgesteld, de meesten uit De feesten van angst en pijn.  De volgende citaten sneuvelden:

Ik wil bloot zijn en beginnen
Ik vat nooit de vlam van het vuur in de verte
Het geluk is een dwaze maagd die zich laat zoenen door elke sterke man.

De bezoekers van de Linkeroever Literair maakten op 4 mei 2003 een dubbele keuze. Daarom zijn er twee citatentegels van Paul van Ostaijen.

Geschreven door Hugo De Ridder

Informatie

UIT

LOCATIE
Paul van Ostaijenlaan,
hoek met Waterhoenlaan

ZONE
BLANCEFLOER

MATERIAAL
Arduin

GEPLAATST
2004 (vervangen in 2015)

ZIE OOK
Enkel wind te zijn, tomeloos,
mateloos, ongebonden

Boek

BEKENDE ANTWERPENAAR
Axel Daeseleire
Acteur en tv-maker

Benieuwd?
Lees de tekst van Axel Daeseleire
in het boek ‘Citaat op Straat’.

Het boek Citaat op Straat